Cây sử quân tử
Tên thường gọi: dây sử quân tử, dây giun
Tên khoa học: Quisqualis indica L.
Họ thực vật: Combretaceae (họ bàng)
Sử quân tử là cây dây leo thân gỗ dài đến 20m nhưng không vượt quá 8 m khi trồng trong cảnh quan với các nhánh có lông măng. Lá đơn, mọc đối hoặc hơi xéo, hình elip thuôn dài với đỉnh nhọn và mép nguyên. Lá dài 4 – 16 cm và rộng 2.5 – 8 cm được bao phủ bởi lớp lông măng màu nâu khi còn non. Cuốn lá dài 0.5 – 1.5 cm, có lông măng, không rụng, sau khi lá rụng thì cứng lại biến cong tạo điều kiện cho cây bám vào giàn. Hoa sử quân tử dạng cụm trên cuốn đài 2 – 6 cm cuối cành. Cụm hoa mang nhiều hoa lưỡng tính có đường kính khoảng 3.5 cm, có đài hoa hình ống màu xanh lục dài 5 – 9 cm với 5 hình tam giác dài 2 -3 mm. Thùy, tràng hoa ở đỉnh của đài hoa với 5 cánh hoa dài 1 – 1.6 cm và rộng 0.5 – 1 cm. Lúc đầu cánh hoa màu trắng nhưng sau đó nhanh chóng chuyển sang màu đỏ sẫm trong vòng 3 ngày. Những bông hoa ban đầu mọc thẳng lên hoặc nằm ngang, sau đó rũ xuống và tỏa ra một hương thơm thật dễ chịu đặc biệt vào ban đêm. Quả hình elip dài 2.5 – 3 cm và có 5 cánh nhọn. Hạt cây có độc. Quả không được chú ý nhiều trong cảnh quan vì không có giá trị trang trí.
Sử quân tử phát triển mạnh có thể trồng khu vực ánh nắng mặt trời đầy đủ (chịu nắng) hoặc nơi có bóng râm nhẹ (chịu bóng bán phần). Cây không có yêu cầu cao về đất chỉ cần thoát nước tốt nhưng sử quân tử sẽ phát triển tốt nhất và nở hoa dồi dào ở đất giàu chất hưu cơ. Cây cần tưới nước nhiều và thường xuyên đặc biệt trong giai đoạn phát triển ban đầu nếu nhiệt độ cao và không có mưa. Khi cây lớn có hệ rễ khỏe có thể chịu đất khô trong thời gian ngắn.
Cây sử quân tử có thể nhân giống bằng cách ươm hom hoặc trồng bằng hạt. Thông thường, trong cảnh quan người ta lựa chọn phương pháp giâm hom cho kết quả cao.
Cây sử quân tử không còn xa lạ gì trong trang trí cảnh quan. Vì là cây dây leo nên nó thường được trồng leo giàn trang trí cổng, hàng rào, sân vườn, tường xanh… cho nhà ở, quán café, nhà hàng, khu du lịch…
Nếu để ý, bạn sẽ thấy những cổng nhà rợp mát và ngát hương thơm bởi sử quân tử, trong sân nhà một giàn sử quân tử nở hoa đỏ rực che mát bên dưới là bộ bàn ghế cho gia chủ ngồi nhâm nhi uống trà và thưởng hoa. Các khu du lịch cũng ứng dụng cây sử quân tử khá nhiều trong trang trí như việc bạn có thể đi dạo dưới một còn đường bên trên đầy lá và hoa sử quân tử, một “bức tường” hoa sử quân tử cũng sẽ là một cách phân chia không gian nhẹ nhàng, tự nhiên.
Thưởng thức cafê tại một quán nhỏ thoang thoảng hương thơm từ hoa sử quân tử cũng sẽ là điều tuyệt vời.
Như đã nói ở phần trên, chăm sóc cây sử quân tử bạn cần chú ý những vấn đề sau:
Đất trồng: thoát nước tốt và nếu cân cây phát triển mạnh thì bổ sung chất hữu cơ vào.
Nước tưới: giai đoạn đầu mới trồng cần cung cấp cho cây lượng nước nhiều nếu trời khô hạn. Khi cây lớn có thể bổ sung nước 2 ngày 1 lần.
Cắt tỉa: cây sử quân tử sẽ phát triển mạnh trong mùa mua vì thế cần cắt tỉa trong thời gian này
Sử quân tử thường được ươm giống trong chậu nhựa mọc cao khoảng 50 – 70cm chống đỡ với 3 cây nhỏ cắm vào đất trong chậu và cột chụm đầu ở phía trên. Cây giống đã sinh trưởng mạnh chỉ cần chuyển hết phần rễ và đất trong chậu ra khu vực bên ngoài là cây sẽ tiếp tục phát triển bình thường.